Wyszukiwanie zaawansowane Wyszukiwanie zaawansowane

Zygmunt II August, Trojak Wilno 1564 - L/L

-2
add Twoja notatka 
Opis pozycji
Stan zachowania: -2 help
Literatura: Iger V.64.1.a (R1), Ivanauskas 9SA50-8, Kopicki 3307 (R)
Kolekcja: Kolekcja 50-lecia

Odmiana z końcówkami napisów L/L.

Ruszona obiegiem moneta, ale nadal ponadprzeciętna z fragmentami menniczej świeżości.


Obok denarów, szelągów, półgroszy, groszy, trojaków, szóstaków i dukatów, w czasach Zygmunta Augusta pojawiły się nowe gatunki pieniądza: obole, dwudenary, dwugrosze, czworaki (4 grosze), półkopki (30 groszy). Cały czas obowiązywał podział na mennictwo koronne i litewskie: 4 grosze litewskie były równe 5 groszom polskim. Dodatkowo, w obiegu pieniężnym pojawiły się kontrasygnowane srebrne dukaty i półdukaty hiszpańskie, co wiązało się ze zwrotem przez władcę Hiszpanii Filipa II długu – tzw. „sum neapolitańskich”. W okresie panowania Zygmunta Augusta pracowały jedynie mennice w Wilnie – gdzie bito monety na stopę litewską oraz polską – oraz w Gdańsku. Do mennictwa Zygmunta Augusta zalicza się również emisje prowizorycznej mennicy uruchomionej w sierpniu 1572 na zamku w Dalholm, bijącej niepełnowartościowe monety należące do inflanckiego systemu monetarnego. Była to jednorazowa akcja, mająca na celu opłacenie żołnierzy stacjonujących w Parnawie. Ściśle rzecz biorąc emisje te powinny być zaliczane do okresu bezkrólewia (Zygmunt August zmarł 7 lipca). 

Trojaki w czasach Zygmunta Augusta biły dwie mennice – wileńska oraz gdańska. W latach 1546-47 i 1556 w mennicy wileńskiej bito trojaki na stopę polską, ze srebra XIV-łutowego. Ważyły one średnio 2,671 g i zawierały 2,337 g czystego kruszcu. W tym pierwszym okresie, gdy zarząd mennicy wileńskiej spoczywał w rękach Jana Lutomirskiego,  forma trojaków stanowiła kontynuację schematów ikonograficznych z czasów Zygmunta Starego. Na awersie trojaków pierwszego typu umieszczano portret króla i napis otokowy, na rewersie – napis strefowy, Pogoń i po bokach herbu datę. Ten sam standard – zarówno jeśli chodzi o stopę menniczą, jak i rysunek – reprezentowały trojaki gdańskie bite w latach 1557-1558. Zamiast herbu Litwy na monetach umieszczano oczywiście herb Gdańska. W latach 1562-1565, gdy zarząd mennicy wileńskiej sprawował Gabriel Tarło, zmieniła się zarówno forma zewnętrzna, jak i stopa trojaków. W roku 1562 rozpoczęła się emisja trojaków drugiego typu, bitych ze srebra V ½ - łutowego. Ważyły one 7,207 g i zawierały 2,447 g czystego kruszcu. Nieco wyższy pozom zawartości srebra niż w trojakach pierwszego typu sugeruje, że były to monety bite na stopę litewską. Na ich awersie umieszczano portret monarchy (po bokach data) oraz napis otokowy. Na rewersie natomiast zrezygnowano z napisu strefowego i wprowadzono Pogoń, poniżej nominał „III” oraz napis otokowy. Na dole w otoku umieszczono Kolumny Giedymina. Jeszcze w roku 1562 pojawiły się trojaki trzeciego typu, bite również na stopę litewską, ale w innym nieco standardzie. Ważyły one średnio 3,057 g i zawierały 2,675 g czystego kruszcu. Ich rysunek naruszał postanowienia ordynacji menniczej, nie zawierał bowiem portretu króla. Na awersie widniał jedynie ukoronowany monogram „SA” Zygmunta Augusta i napis otokowy (z Toporem Gabriela Tarły na części odmian). Na rewersie – Pogoń pod mitrą wielkoksiążęcą, poniżej nominał oraz napis w otoku (z Kolumnami Giedymina na części odmian). Trzeci typ trojaków litewskich był emitowany w latach 1562-1564. W roku 1565 nastąpiła zmiana na stanowisku zarządcy mennicy. Gabriela Tarłę zastąpił (prawdopodobnie) Stanisław Myszkowski – wojewoda i starosta krakowski. Ze zmianą tą wiąże się emisja czwartego typu trojaków litewskich, „szyderczych”, bitych w latach 1565-1566. Ich dane metrologiczne są identyczne z trojakami typu trzeciego. Zaskakujący jest natomiast rysunek monety. Na awersie widnieje Pogoń i napis otokowy. Na rewersie natomiast umieszczony został cytat z drugiego psalmu Dawida: „QVI HABITAT IN COELIS IRRE DEBIT EOS” (Ten, który mieszka w niebie, będzie ich wyśmiewał). Emisje czwartego typu wywołały wielkie oburzenie. U króla interweniował biskup krakowski. W konsekwencji Zygmunt August zakazał ich emisji. 

Aukcja
XII Aukcja Premium w Hotelu Monopol ☆☆☆☆☆
gavel
Data
29 września 2023 CEST/Warsaw
date_range
Cena wywoławcza
67 EUR
Stan zachowania
-2
Cena sprzedaży
214 EUR
Przebicie
317%
Wyświetleń: 180 | Ulubione: 17
Aukcja

WÓJCICKI - Polski Dom Aukcyjny

XII Aukcja Premium w Hotelu Monopol ☆☆☆☆☆
Data
29 września 2023 CEST/Warsaw
Przebieg licytacji

Licytowane będą wszystkie pozycje

Opłata aukcyjna
19.00%
Stan zachowania
Moneta czyszczona
Moneta z wyraźnymi śladami czyszczenia w postaci licznych zarysowań zarówno na tle, jak i na rysunku monety.
Przetarte tło
Moneta z delikatnymi śladami przetarcia tła w postaci drobnych rysek, które widoczne są zazwyczaj jedynie pod kątem. Monety z delikatnie przetartym tłem przeważnie nie otrzymują not numerycznych w amerykańskich firmach gradingowych. Adnotację tą uwzględniamy przy opisie monet ocenionych na stan 2 lub wyżej. Należy podkreślić, że w przypadku numizmatów pokrytych grubą patyną identyfikacja przetarcia tła może być niemożliwa.
Moneta wybłyszczona
Moneta z wyraźnie nienaturalnym połyskiem na skutek agresywnego polerowania powierzchni. Wypolerowane monety nie otrzymują numerycznych not gradingowych.
Nienaturalny połysk na skutek nieumiejętnego mycia.
Moneta ze śladami mycia powierzchni, które zniwelowało naturalny połysk. Istotna część monet z "przemytą" powierzchnią nie otrzymuje numerycznych not od firm gradingowych. Adnotację tą uwzględniamy przy opisie monet ocenionych na stan 2 lub wyżej.
Miejscowo niedobita
Jest to moneta z niedobitym rysunkiem, zazwyczaj na skutek zbyt cienkiej lub nierównej blachy. Niedobicie monety nie wyklucza otrzymania numerycznej noty w amerykańskich firmach gradingowych.
Moneta gięta
Moneta z widocznym załamaniem powierzchni. Monety z wyraźnym śladem gięcia, szczególnie w kilku kierunkach, nie otrzymują not numerycznych w amerykańskich firmach gradingowych.
Ślad po zawieszce.
Moneta ze śladami usunięcia mocowania zawieszki. Zazwyczaj ślady te są widoczne wyłącznie na rancie, rzadziej na powierzchni monety.
Wyjęta z oprawy
Moneta ze śladami punktowej manipulacji lub na całej powierzchni rantu, zazwyczaj na skutek noszenia jako biżuterii.
Podbicia
  1
  > 10
  100
  > 20
  500
  > 50
  1 000
  > 100
  3 000
  > 200
  6 000
  > 500
  20 000
  > 1 000
  50 000
  > 2 000
  100 000
  > 5 000
  200 000
  > 10 000
 
Regulamin
O aukcji
FAQ
O sprzedawcy
WÓJCICKI - Polski Dom Aukcyjny
Kontakt
Salon Numizmatyczny Mateusz Wójcicki Sp. z o.o.
room
Zwiadowców 9
52-207 Wrocław
phone
+48 71 30 70 111
Płatność
Przelew bankowy: PLN, EUR, USD
PayPal: Prowizja 5.75 %
Godziny otwarcia
Poniedziałek
09:30 - 17:00
Wtorek
09:30 - 17:00
Środa
09:30 - 17:00
Czwartek
09:30 - 17:00
Piątek
09:30 - 17:00
Sobota
Zamknięte
Niedziela
Zamknięte
keyboard_arrow_up
Centrum pomocy open_in_new