Bardzo rzadkie fałszerstwo Fajna, dwudukata koronnego z 1533 roku. Moneta wykonana przez znanego i jednocześnie cenionego fałszerza polskich monet, który jak pisze Mańkowski przewyższył swoim warsztatem słynnego MAJNERTA. Stemple ręcznie wykonał, grawer i złotnik FAJN (FEIN) na zlecenie adwokata Hausmanna, który był inicjatorem całego procederu fałszowania monet. Owe monety do obiegu kolekcjonerskiego wprowadzał zaś trzeci z Panów, Zelman Igel, który wprowadził tych monet do obrotu tak dużo, że o ile w Polsce na fałszywe talary mówiono Majnert, to w Niemczech na fałszywe dukaty mówiono Igel. Fałszerstwa Igla trafiły do najznakomitszych XIX-wiecznych zbiorów, m.in. do Ossolineum, zbioru Potockich, czy hrabiny Izabelli Starzyńskiej.
Niebywałej klasy walor pochodzący właśnie ze wspomniej wyżej, legendarnej Kolekcji hr. Izabeli Starzyńskiej oraz w ostatnim okresie ze znamienitej Kolekcji Lecha Kokocińskigo.
Egzemplarz eksponowany na Wystawie "Monety fałszywe" w Muzeum Hutten-Czapskiego w Krakowei w 2024 roku.
Jedyny znany egzemplarz bez zacienionej korony.
Warto odnotować, że była to jedna z nielicznych kobiet w poczcie wielkich numizmatyków i wielkich kolekcji polskich.
W „Zbiorach polskich monet i medali”, autorstwa J. Strzałkowskiego czytamy: „Starzyńska Izabela, 1807-1897, córka ministra T. Mostowskiego, w l. 1823-1829 druga żona Aleksandra Potockiego... Przed 1853 odziedziczyła zbiór po A. Urbanowskim i uzupełniła to zakupami w Warszawie, a potem w Dreźnie. W 1865... zbiór liczył 2555 monet i 274 medale. Miała dwie piękne szafy do monet po Marii Antoninie. Zbiór sprzedano na aukcji w 1885 w berlińskiej firmie Weyla. Najrzadsze trafiły do zbiorów: E. Hutten-Czapskiego, A. Platera i K. Sobańskiego. Katalog zbioru wykonał K. Beyer...”.
Informacje podane przez Strzałkowskiego dotyczące sprzedaży aukcyjnej są nieprecyzyjne. Wspomina on o aukcji zorganizowanej w 1885 roku przez firmę Adolpha Weyla, podczas gdy sprzedaż zbioru hr. Starzyńskiej miała miejsce na aukcji w 1883 roku (prezentowana pozycja występowała pod poz. 90 w katalogu aukcyjnym), a w formie ofertowej dopiero w 1885 roku.
Spektakularna pozycja łącząca w jednym obiekcie wszyskie pożądane przez kolekcjonerów cechy - stan zachowania, złoto, mennictwo Zygmunta Starego, proweniencję oraz niebywałą historię - nie tylko powstania oferowanego numizmatu, ale również historię zbiorów w skład których wchodził.
Niepowtarzalna okazja do włączenia tak nietuzinkowej monety do budowanej kolekcji.
Awers: popiersie króla w prawo
SIGIS PRI REX POLONIE M D LITHVA 1533
Rewers: ukoronowana tarcza herbowa z małą tarczą austriacką w środku, po bokach inicjały C-S, Cracovia Spitikus, Spytka Tarnowskiego, podskarbiego wielkiego koronnego
RVSS TO PRVSS ET MAZO D ET HERESS
Złoto, średnica 30 mm, waga 6.85 g
